ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ Η ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Τίτλος: Οι Συναλλαγές στην SQL
Προσφορά: Πρόγραμμα DBTech VET, Ινστιτούτα δια Βίου Εκπαίδευσης, Τ.Ε.Ι. Αθηνών και Αλεξάνδρειο Τ.Ε.Ι.
Θεσσαλονίκης (τμήματα Μηχανικών Πληροφορικής Τ.Ε.)
Διάρκεια: Επτά (7) εβδομάδες
Ημερομηνία έναρξης: Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014, 8.00 μ.μ.
Διδάσκοντες και
προσωπικό υποστήριξης: Δ. Δέρβος, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής (Τ.Ε.), Αλεξάνδρειο Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης:
διδασκαλία
Χ. Σκουρλάς, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής (Τ.Ε.), Τ.Ε.Ι. Αθηνών: διδασκαλία
Ε. Κεραμόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής (Τ.Ε.), Αλεξάνδρειο
Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης: εκπαιδευτική υποστήρξη
Χ. Μωϋσιάδη, Καθηγήτρια/Εκπαιδευτής ΙΕΚ Γρεβενών: εκπαιδευτική υποστήριξη
Διάλεξη
"προσανατολισμού": Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
Εξοικείωση με το περιβάλλον της εικονικής τάξης του μαθήματος στο διαδίκτυο. Λίγα λόγια για
τη διεθνή σύμπραξη DBTechNet και το πρόγραμμα DBTech VET Teachers. Το περιεχόμενο του
μαθήματος, ο διαδικτυακός τόπος του μαθήματος, το συνοδεύον εκπαιδευτικό υλικό. Επίσης,
λίγα λόγια για τους εκπαιδευτές και το προσωπικό υποστήριξης, ενώ οι εκπαιδευόμενοι θα
έχουν την ευκαιρία να αυτο-παρουσιαστούν κάνοντας μία σύντομη τοποθέτηση ενώπιον του
ακροατηρίου της εικονικής τάξης.
Διάλεξη - 1: Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
Βασικές έννοιες. Το ιδεατό επίπεδο της αρχιτεκτονικής του RDBMS. Στοιχειώδεις ενέργειες
επεξεργασίες δεδομένων: get, modify και put. Περιπτώσεις καταστροφής της ορθότητας του
πληροφοριακού περιεχομένου της βάσης: σε επίπεδο γνωρίσματος/στήλης πίνακα, σε επίπεδο
γραμμής πίνακα, στο επίπεδο του πίνακα ως όλον, κατά την εκτέλεση περισσοτέρων της μιάς
ενεργειών επικαιροποίησης του περιεχομένου της βάσης, και όταν συμβαίνει βλάβη στο σύστημα.
Η αναγκαιότητα ύπαρξης αξιόπιστης διαδικασίας επαναφοράς του πληροφοριακού περιεχομένου
της βάσης στην πρότερη, εγγυημένα σωστή, του κατάσταση. Η έννοια της συναλλαγής.
Διάλεξη - 2: Τρίτη 4 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Χ. Σκουρλάς)
Οι διαφορετικές "γωνίες" οπτικής θέασης της συναλλαγής: η οπτική του χρήστη και η οπτική του
περιβάλλοντος πελάτη-εξυπηρετητή (client-server). Ο σωστός σχεδιασμός μιας συναλλαγής,
οι ενέργειες COMMIT και ROLLBACK, τα διαγνωστικά μηνύματα στο πρότυπο SQL και η χρήση τους
στη διαχείριση των συναλλαγών: περιπτώσεις MySQL/InnoDB και Oracle RDBMS.
Εισαγωγή στη χρήση της εικονικής μηχανής DBTechNet DebianDB για την (αυτο)εξάσκηση
στη σχετική τεχνολογία, κάνοντας χρήση του σχετικού εκπαιδευτικού περιεχομένου στο
συνοδευτικό υλικό του μαθήματος.
Διάλεξη - 3: Τρίτη 11 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
"Παράλληλα" εκτελούμενες συναλλαγές. Τα προβλήματα της απώλειας ενημέρωσης (lost
update) και της πρόχειρης/αναξιόπιστης ανάγνωσης (dirty read). Μηχανισμοί ελέγχου του
ταυτόχρονου στην εκτέλεση των συναλλαγών που χρησιμοποιούν κλειδαριές (lock-based
concurrency control). Η αδιέξοδη παύση (deadlock). Ευαίσθητη ενημέρωση των δεδομένων
σύμφωνα με το πρότυπο ANSI/SQL. Επίδειξη περιπτώσεων/παραδειγμάτων στο περιβάλλον
MySQL/InnoDB RDBMS.
Διάλεξη - 4: Τρίτη 18 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Χ. Σκουρλάς)
Συνέχεια επί των προβληματικών καταστάσεων κατά την "παράλληλη" εκτέλεση των
συναλλαγών: το πρόβλημα της μη επαναλαμβανόμενης ανάγνωσης (nonrepeatable read)
και το πρόβλημα της ανάγνωσης φαντάσματος (phantom read). Σχολιασμός και σύγκριση:
(α) μη επαναλαμβανόμενη ανάγνωση vs. πρόχειρη ανάγνωση, και (β) μη επαναλαμβανόμενη
ανάγνωση vs. ανάγνωση φαντάσματος. Οι ιδιότητες ACID. Συναλλαγές ANSI SQL. Επίπεδα
απομόνωσης κατά το πρότυπο ANSI/ISO.
Διάλεξη - 5: Τρίτη 25 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Χ. Σκουρλάς)
Υλοποίηση σχημάτων ατομικότητας (atomicity) και ανθεκτικότητας (durability) των συναλλαγών:
γρήγορη μνήμη ελέγχου (control cache), γρήγορη μνήμη ιστορικού (log cache), γρήγορη μνήμη
δεδομένων (data cache), ιστορικό εκτέλεσης συναλλαγών (transaction logging), αρχειοθετημένο
ιστορικό (archive log), κατά προτεραιότητα εγγραφή ιστορικού (Write Ahead Logging, WAL)
Διάλεξη - 6: Τρίτη 1 Απριλίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
Υλοποίηση σχημάτων απομόνωσης (isolation) των συναλλαγών: τα επίπεδα της απομόνωσης
(isolation levels), κλείδωμα μεταβλητού βαθμού ευαισθησίας (multi-granular locking, MGL),
έλεγχος του ταυτοχρονισμού με πολλαπλές εκδόσεις (mutli-versioning concurrency control,
MVCC), αισιόδοξος έλεγχος ταυτοχρονισμού (optimistic concurrency control, OCC),
απομόνωση στιγμιότυπου ή στιγμιαίας εικόνας (snapshot isolation), φαντάσματα (phantoms)
και οπτασίες/οφθαλμαπάτες (ghosts). Σύνοψη: η υποστήριξη του ελέγχου του ταυτόχρονου
στην εκτέλεση των συναλλαγών κατά το πρότυπο ANSI SQL και στην πράξη των σύγχρονων
RDBMS.
Ημερίδα εργασίας
DBTech VET: Πέμπτη 10 Απριλίου 2014, 8.30 π.μ. - 6.00 μ.μ., Ξενοδοχείο "Μακεδονία Παλλάς", Θεσσαλονίκη
Ελεύθερη εγγραφή. Αιτηθείτε τη συμμετοχή σας!
Τίτλος: Οι Συναλλαγές στην SQL
Προσφορά: Πρόγραμμα DBTech VET, Ινστιτούτα δια Βίου Εκπαίδευσης, Τ.Ε.Ι. Αθηνών και Αλεξάνδρειο Τ.Ε.Ι.
Θεσσαλονίκης (τμήματα Μηχανικών Πληροφορικής Τ.Ε.)
Διάρκεια: Επτά (7) εβδομάδες
Ημερομηνία έναρξης: Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014, 8.00 μ.μ.
Διδάσκοντες και
προσωπικό υποστήριξης: Δ. Δέρβος, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής (Τ.Ε.), Αλεξάνδρειο Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης:
διδασκαλία
Χ. Σκουρλάς, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής (Τ.Ε.), Τ.Ε.Ι. Αθηνών: διδασκαλία
Ε. Κεραμόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής (Τ.Ε.), Αλεξάνδρειο
Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης: εκπαιδευτική υποστήρξη
Χ. Μωϋσιάδη, Καθηγήτρια/Εκπαιδευτής ΙΕΚ Γρεβενών: εκπαιδευτική υποστήριξη
Διάλεξη
"προσανατολισμού": Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
Εξοικείωση με το περιβάλλον της εικονικής τάξης του μαθήματος στο διαδίκτυο. Λίγα λόγια για
τη διεθνή σύμπραξη DBTechNet και το πρόγραμμα DBTech VET Teachers. Το περιεχόμενο του
μαθήματος, ο διαδικτυακός τόπος του μαθήματος, το συνοδεύον εκπαιδευτικό υλικό. Επίσης,
λίγα λόγια για τους εκπαιδευτές και το προσωπικό υποστήριξης, ενώ οι εκπαιδευόμενοι θα
έχουν την ευκαιρία να αυτο-παρουσιαστούν κάνοντας μία σύντομη τοποθέτηση ενώπιον του
ακροατηρίου της εικονικής τάξης.
Διάλεξη - 1: Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
Βασικές έννοιες. Το ιδεατό επίπεδο της αρχιτεκτονικής του RDBMS. Στοιχειώδεις ενέργειες
επεξεργασίες δεδομένων: get, modify και put. Περιπτώσεις καταστροφής της ορθότητας του
πληροφοριακού περιεχομένου της βάσης: σε επίπεδο γνωρίσματος/στήλης πίνακα, σε επίπεδο
γραμμής πίνακα, στο επίπεδο του πίνακα ως όλον, κατά την εκτέλεση περισσοτέρων της μιάς
ενεργειών επικαιροποίησης του περιεχομένου της βάσης, και όταν συμβαίνει βλάβη στο σύστημα.
Η αναγκαιότητα ύπαρξης αξιόπιστης διαδικασίας επαναφοράς του πληροφοριακού περιεχομένου
της βάσης στην πρότερη, εγγυημένα σωστή, του κατάσταση. Η έννοια της συναλλαγής.
Διάλεξη - 2: Τρίτη 4 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Χ. Σκουρλάς)
Οι διαφορετικές "γωνίες" οπτικής θέασης της συναλλαγής: η οπτική του χρήστη και η οπτική του
περιβάλλοντος πελάτη-εξυπηρετητή (client-server). Ο σωστός σχεδιασμός μιας συναλλαγής,
οι ενέργειες COMMIT και ROLLBACK, τα διαγνωστικά μηνύματα στο πρότυπο SQL και η χρήση τους
στη διαχείριση των συναλλαγών: περιπτώσεις MySQL/InnoDB και Oracle RDBMS.
Εισαγωγή στη χρήση της εικονικής μηχανής DBTechNet DebianDB για την (αυτο)εξάσκηση
στη σχετική τεχνολογία, κάνοντας χρήση του σχετικού εκπαιδευτικού περιεχομένου στο
συνοδευτικό υλικό του μαθήματος.
Διάλεξη - 3: Τρίτη 11 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
"Παράλληλα" εκτελούμενες συναλλαγές. Τα προβλήματα της απώλειας ενημέρωσης (lost
update) και της πρόχειρης/αναξιόπιστης ανάγνωσης (dirty read). Μηχανισμοί ελέγχου του
ταυτόχρονου στην εκτέλεση των συναλλαγών που χρησιμοποιούν κλειδαριές (lock-based
concurrency control). Η αδιέξοδη παύση (deadlock). Ευαίσθητη ενημέρωση των δεδομένων
σύμφωνα με το πρότυπο ANSI/SQL. Επίδειξη περιπτώσεων/παραδειγμάτων στο περιβάλλον
MySQL/InnoDB RDBMS.
Διάλεξη - 4: Τρίτη 18 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Χ. Σκουρλάς)
Συνέχεια επί των προβληματικών καταστάσεων κατά την "παράλληλη" εκτέλεση των
συναλλαγών: το πρόβλημα της μη επαναλαμβανόμενης ανάγνωσης (nonrepeatable read)
και το πρόβλημα της ανάγνωσης φαντάσματος (phantom read). Σχολιασμός και σύγκριση:
(α) μη επαναλαμβανόμενη ανάγνωση vs. πρόχειρη ανάγνωση, και (β) μη επαναλαμβανόμενη
ανάγνωση vs. ανάγνωση φαντάσματος. Οι ιδιότητες ACID. Συναλλαγές ANSI SQL. Επίπεδα
απομόνωσης κατά το πρότυπο ANSI/ISO.
Διάλεξη - 5: Τρίτη 25 Μαρτίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Χ. Σκουρλάς)
Υλοποίηση σχημάτων ατομικότητας (atomicity) και ανθεκτικότητας (durability) των συναλλαγών:
γρήγορη μνήμη ελέγχου (control cache), γρήγορη μνήμη ιστορικού (log cache), γρήγορη μνήμη
δεδομένων (data cache), ιστορικό εκτέλεσης συναλλαγών (transaction logging), αρχειοθετημένο
ιστορικό (archive log), κατά προτεραιότητα εγγραφή ιστορικού (Write Ahead Logging, WAL)
Διάλεξη - 6: Τρίτη 1 Απριλίου 2014, 8.00 - 9.00 μ.μ. (Δ. Δέρβος)
Υλοποίηση σχημάτων απομόνωσης (isolation) των συναλλαγών: τα επίπεδα της απομόνωσης
(isolation levels), κλείδωμα μεταβλητού βαθμού ευαισθησίας (multi-granular locking, MGL),
έλεγχος του ταυτοχρονισμού με πολλαπλές εκδόσεις (mutli-versioning concurrency control,
MVCC), αισιόδοξος έλεγχος ταυτοχρονισμού (optimistic concurrency control, OCC),
απομόνωση στιγμιότυπου ή στιγμιαίας εικόνας (snapshot isolation), φαντάσματα (phantoms)
και οπτασίες/οφθαλμαπάτες (ghosts). Σύνοψη: η υποστήριξη του ελέγχου του ταυτόχρονου
στην εκτέλεση των συναλλαγών κατά το πρότυπο ANSI SQL και στην πράξη των σύγχρονων
RDBMS.
Ημερίδα εργασίας
DBTech VET: Πέμπτη 10 Απριλίου 2014, 8.30 π.μ. - 6.00 μ.μ., Ξενοδοχείο "Μακεδονία Παλλάς", Θεσσαλονίκη
Ελεύθερη εγγραφή. Αιτηθείτε τη συμμετοχή σας!